Cơ hội dẫu có

Có một nghịch lý vẫn
đang diễn ra khi nói đến vấn đề sở hữu nhà ở giữa Việt Nam
và thế giới. Trong khi chúng ta vẫn đang là nước đang phát triển, dân số cơ bản
còn nghèo nhưng lại có tỷ lệ người dân sở hữu nhà rất cao. Trong khi các nước
phát triển trên thế giới như Anh, Pháp, Mỹ…thì người dân phần lớn sử dụng nhà thuê
dài hạn bởi chỉ có một phần nhỏ giới thượng lưu mới đủ tiền để sở hữu nhà. Thực
tế, cung – cầu nhà ở hiện không gặp nhau nên người dân vẫn tiếp tục lao đao với
bài toán tìm chỗ ở giữa thời buổi kinh tế khó khăn. Ở các thành phố lớn như Hà Nội,
Đà Nẵng, Sài Gòn…không khó khi tìm các khu vực cho thuê nhà trọ tập trung với
giá cả từ bình dân đến trung bình. Nhưng phần lớn trong số đó là do các hộ kinh
doanh tự phát, tận dụng không gian gia đình nên cơ sở vật chất, hạ tầng, an
ninh trật tự không đảm bảo. Chị Thiên Hoa (Hạ Đình, Thanh Xuân) cho biết: “Mấy
năm sống ở Hà Nội, chúng tôi đã phải bao lần đổi nhà trọ. Hộ gia đình sống
chung với sinh viên cùng khu trọ nhiều khi cũng bất tiện nên chúng tôi chấp nhận
tìm ra ở khu này. Giá thuê nhà cũng cao hơn chỗ cũ, chủ nhà thì hay thay đổi giá
theo tháng nhưng được cái an ninh đảm bảo nên mình cố gắng thôi. Chúng tôi cũng
mong thuê được chỗ ổn định, giá rẻ như bên nhà ở xã hội. Nhưng chẳng biết đến lúc
nào thì mới có được cơ hội…”. Người dân có nhu cầu rất lớn tìm được những căn hộ
dịch vụ, căn hộ chung cư giá rẻ, chất lượng và đảm bảo.

Trong vai trò người
đi tìm nhà, chúng tôi có mặt ở một căn nhà 5 tầng khá khang trang nằm trong ngõ
Đinh Liệt (khu vực phố cổ). Chị Vân, chủ nhà cho hay: “Ở đây có căn hộ khép kín
cho thuê, đầy đủ tiện nghi và có thể nấu ăn. Mức giá thuê cho phòng dưới 20m2 là
11 triệu đồng/tháng và trên 20m2 là 15 triệu đồng/tháng và phải ký hợp đồng từ 1
năm trở lên”. Với mức giá như trên thì rõ ràng công nhân viên chức hay các gia đình
trẻ không thể trang trải. Chị Vân cũng nhiều như nhà đầu tư nhỏ lẻ ở Hà Nội vẫn
hướng tới đối tượng khách hàng là người nước ngoài. Dù lượng khách hàng tìm thuê
và lưu lại đã giảm do khó khăn chung của nền kinh tế thế giới nhưng nhiều nhà đầu
tư cá nhân vẫn không nghĩ đến việc mở rộng, thu hút đói tượng người Việt thuê nhà.

Hiện, trên cả nước
loại hình nhà ở cho thuê hiện chỉ chiếm 6,5%. Riêng tại khu vực đô thị, tỷ lệ nhà
cho thuê chỉ chiếm 14,5%. DN đã để cơ hội đi về đâu?

Nhưng mà khó với

Phát triển nhà cho
thuê là hướng đi đúng đắn, đáp ưng nhu cầu ở của đại đa số người dân, đặc biệt
là những người dân có thu nhập trung bình, thấp. Nhưng phân khúc này không được
DN hưởng ứng. Nguyên nhân chủ yếu chính là cơ chế, chính sách chưa khuyến khích
DN đầu tư. Một DN trên địa bàn Hà Nội cho hay: “Hiện nay, Nhà nước chưa có ưu đãi
về vốn để hỗ trợ DN xây dựng loại hình nhà cho thuê. Trong khi đó người dân Việt
Nam chưa có thói
quen ở nhà thuê dài hạn. Vì vậy, họ cũng chưa có sự chuyên nghiệp trong việc sử
dụng và thanh toán tiền thuê cho nhà cung cấp. Đồng thời, chúng ta chưa có văn
bản pháp lý quy định rõ ràng, chặt chẽ quyền hạn và nghĩa vụ giữa hai bên là nhà
cung cấp và khách hàng đi thuê”.

Nếu giả sử DN có thu
được lợi nhuận từ việc cho thuê nhà trong một thời gian dài và bán lại khi không
còn nhu cầu thì họ vẫn chưa hết băn khoăn với việc thu hồi vốn. Hiện nay, phần
lớn DN đang vay nợ ngân hàng. Đặc biệt, nhiều DN không có khả năng chi trả, nợ xấu
nên không có được sự tín nhiệm để ngân hàng tiếp tục cho vay đầu tư. Điều đó cũng
là khó khăn để DN thực sự muốn chuyển đổi mục đích và công năng sử dụng cho các
sản phẩm cung ra thị trường đang ảm đạm như phân khúc BĐS trung, cao cấp.

Hướng đi phát triển
nhà cho thuê dài hạn là tất yếu và phù hợp với xu thế cuộc sống người dân trong
tương lai. Nhưng để phân khúc có thể phát triển, ổn định và bền vững thì rất cần
sự chung tay quyết liệt của Nhà nước trong các chính sách để gỡ bỏ những nút thắt,
thu hút DN đầu tư mạnh mẽ./.